Ludwig Tieck
Johann Ludwig Tieck (ur. 31 maja 1773 w Berlinie, zm. 28 kwietnia 1853 tamże) – poeta, dramaturg, powieściopisarz, nowelista, bajkopisarz, tłumacz i krytyk, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli wczesnego romantyzmu w Niemczech. Był także wydawcą i doradcą teatralnym w Berlinie i Dreźnie. Publikował również pod pseudonimem ''Peter Lebrecht'' i ''Gottlieb Färber''. Pionier romantyzmu w teatrze, głównie poprzez poświęcone jemu prace Friedricha Schlegla, teoretyka wczesnego romantyzmu, wywarł wpływ na całą tę epokę. W późniejszym okresie swojej twórczości zbliżył się do realizmu.W 1797 r. Tieck wydał udramatyzowaną baśń ludową ''Kot w butach: bajkę dla dzieci w 3 aktach, z intermedium, prologiem i epilogiem''. Autor powołuje w ''Kocie w butach'', jako pierwszy w historii na taką skalę, wątki autotematyczne, metateatralne. Tieck powołuje rzeczywistość w teatrze, która podlega od razu zniszczeniu. W świecie przedstawionym pomieszczono dwie strony aktu teatralnego- bohaterów sztuki, jej twórców (Poeta- autor) i odbiorców. Dzieło Tiecka to pierwszy dramat oparty na grze iluzji i antyiluzji, tworzenia i niszczenia, których akt staje w centrum uwagi razem z osobą twórcy i demaskatora zarazem. Poprzez parabazę, wykroczenie poza świat przedstawiony dzięki obecności chóru (nie bez powodu Tiecka nazywa się romantycznym Arystofanesem; chór spełniający podobną rolę jest obecny w pojedynku Ajschylosa z Eurypidesem w ''Żabach''), autor zwraca się bezpośrednio do widowni, dokonuje deziluzji. W tej udramatyzowanej wersji baśń ludowa o Kocie w butach zostaje rozbudowana o wątek króla i księżniczki. Ludwig Tieck powołuje świat, pokazuje teatr i go komentuje. W wydanych w tym samym roku ''Fragmentach krytycznych'' Fryderyk Schlegel teoretyzuje o tym, co zrobił Tieck. Nazwał to zjawisko ironią romantyczną, a akt kreacji rzeczywistości i osobę kreatora, a nie samą rzeczywistość, ustawia w centrum nowej estetyki romantycznej. Źródło: Wikipedia
1
2
Wydane: [1892]
Superior document: Tiecks Werke [in 3 Bänden] 3 (1892)
3
4
5
Wydane: [2018]
Superior document: Zeitschrift für deutsches Altertum und deutsche Literatur. Beihefte 27
6
7
8
9
Wydane: 1936
Superior document: Deutsche Literatur : Reihe 17, Romantik 8
10
Wydane: 1933
Superior document: Frühromantische Erzählungen 1
11
Wydane: 1937
Superior document: Erzählungen 4
12
13
Wydane: [1871]
Superior document: Shakespeares sämtliche dramatische Werke in zwölf Bänden 10/12
14
Wydane: [1871]
Superior document: Shakespeares sämtliche dramatische Werke in zwölf Bänden 1/6
15
Wydane: [1871]
Superior document: Shakespeares sämtliche dramatische Werke in zwölf Bänden 7/9
16
Wydane: [ca.1900]
17
Wydane: [ca.1900]
Superior document: Shakespeares sämtliche dramatische Werke : in zwölf Bänden 7/9
18
Wydane: [ca., 1900]
Superior document: Shakespeares sämtliche dramatische Werke : in zwölf Bänden 4/6
19
Wydane: [ca., 1900]
Superior document: Shakespeares sämtliche dramatische Werke : in zwölf Bänden 1/3
20
Wydane: [ca., 1900]
Superior document: Shakespeares sämtliche dramatische Werke : in zwölf Bänden 10/12