Georg Wilhelm Friedrich Hegel

Georg Wilhelm Friedrich Hegel (Stuttgart, 1770eko abuztuaren 27 – 1831ko azaroaren 14) filosofo alemaniarra izan zen. Alemaniar idealismoaren figura garrantzitsuenetako bat eta filosofia modernoaren sortzaileetako bat da, eta bere eragina epistemologiara, logikara, metafisikara, estetikara, historiaren filosofiara, erlijioaren filosofiara eta filosofiaren historiara hedatzen da.

Hegelen lorpen nagusia idealismoaren artikulazio bereizgarri baten garapena izan zen, batzuetan ''idealismo absolutu'' deitua, non, adibidez, adimenaren eta naturaren eta subjektuaren eta objektuaren dualismoak gainditzen diren. Immanuel Kantekin kontrakarrik, subjektuak adimenaren ''a priori'' kontzeptu arrazional hutsak intuizioen datu sentsorialetan ezartzen dituela zioena, Hegelek uste zuen kontzeptu hutsak errealitatean bertan oinarritzen direla. Kontzeptu hutsak ez zaizkie subjektiboki aplikatzen inpresio sentsorialei, baizik eta gauzak beren kontzeptuaren arabera existitzen dira. Kontzeptuaren eta errealitatearen batasuna ideia da. Ideia bera dinamikoa, aktiboa, autodeterminatzailea, autoeragilea eta propositiboa da. Ideia bizitza gisa existitzen da. Bizitzan, gorputz-atalak bateratu egiten dira organismo bizia eguneratzeko azken kausarako. Natura ez-organikoa ere kontzeptuan oinarritzen da, baina "ezkutuan" baino ez dago, eta ez da erabat autodeterminatzailea. ''Geist'', edo Espiritu, bizitzaren eta ideiaren forma altuena da. ''Geist'' nahitako agentzia kolektiboa da, eta gizakiaren generoa. ''Geist'', era berean, substantzia eta subjektua da, eta horrek esan nahi du ''geist'' ez dela soilik substantzia organiko bizi bat, baizik eta arau-eremu eta gizarte-espazio konplexuetan inplikatutako subjektu bat ere. Hegel bere logika dialektikoagatik ere ezaguna da, batez ere bere Logikaren Zientzian aurkitzen dena. Liburu honetan, Hegelek pentsaera hutsaren oinarririk gabeko logika bat sortzen du, izate hutsetik abiatzen dena. Logikan, posizioak eta ideiak aztertu egiten dira eta kontraesankor bezala agertzen dira. Aurkakotasuna posizioaren barruan eta bere baitan sublimatzen da [''aufgehoben''], non aurreko posizioaren kontraesana ukatzen duen posizio berri bat planteatzen den. Sublazioaren adibidea izaki determinatugabe hutsaren izaera kontraesankorra da. Izate hutsa aldi berean ezerezetik berdin eta desberdin agertzen da. Izatearen kontraesan hori bilakaeran duen altxamenduarekin konpontzen da, non ezereza izatera pasatzen den eta izatea ezerezera pasatzen den. Bilakaerak, ordea, bere kontraesan propioak ere erakusten ditu, eta izate determinatuan sublimatzen da. Logika kontraesan eta sublazioen bidez doa aurrera, sublimatu daitezkeen kontraesan gehiagorik ez dagoen arte. Hori da absolutua, Hegelentzat ideia dela.

Hegelek pentsalari eta idazle ugarirengan izan zuen eragina. Adibidez, Paul Tillich teologoak idatzi zuen Hegelen pentsamendu historiko dialektikoak "beste edozein egiturazko analisik baino eragin sakonagoa izan duela munduaren historian". Karl Barthek Hegel "Akino protestante" gisa deskribatu zuen, eta Maurice Merleau-Pontyk, berriz, "Joan den mendeko ideia filosofiko handi guztiak – Marx eta Nietzscheren filosofiak, fenomenologia, existentzialismo alemana eta psikoanalisia – Hegelen hasi zirela idatzi zuen. Michael Hardtek nabarmendu duenez, postestrukturalismoaren sustraiak eta oinarri bateratzailea, hein handi batean, ez dago ''tout court'' tradizio filosofikoaren aurka, baizik eta XX. mendean postestrukturalismoaren aurretik filosofian nagusi zen "tradizio hegeliarra"ren aurka.

XX. mendeko existentzialismo, postestrukturalismo eta teologiako pentsalari garrantzitsuenetako batzuek "filosofiaren gailurtzat" jo dute Hegelen lana. Jacques Derridak Hegeli buruz idatzi zuen ''De la grammatologie'' lanean, "Différancearen definiziorik balego, hegeliar sintesi dialektikoaren muga, etena eta suntsipena izango litzateke, hain zuzen ere, lan egiten duen tokian". Heideggerrek, hainbat lekutan, Hegelen pentsamendua "garai modernoko pentsamendurik boteretsuena" dela dio. Wikipediatik informazioa lortu